Nhật Ký Biển Đông: Hòa Bình Cho Syria -
Thực Tiễn hay Ươc Mơ?
Nhật Ký
Biển Đông hai tuần cuối Tháng Mười Hai ghi nhận những chuyển biến quan trọng
như sau:
Tình hình thế giới:
-Reuters (Doha) ngày 16/12/2015: “Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại Qatar cho biết Thổ sẽ
thiết lập một căn cứ quân sự tại Qatar theo một thỏa thuận nhằm giúp họ chống
lại ‘những kẻ thù chung’. 3000 lính Thổ sẽ đóng ở đây. Câu hỏi đặt ra là “những
kẻ thù chung” đó là ai? Ba Tư hay còn ai nữa? Coi chừng lợi dụng vị trí trong
NATO và được Mỹ cưng chiều, Thổ có thể biến thành một cường quốc khu vực với
nhiều tham vọng chứ không phải là một thành viên “nhũn nhặn” trong NATO đâu.
The World Post ngày 18/12/2015 trong bài
viết “Tống Tân Đế Quốc Ottaman ra khỏi NATO: Thổ là đồng minh nguy hiểm khi bắn
rơi máy bay Nga” (Dump New Ottomans from NATO: Shoot Down of Russian Plane Shows
Turkey to be Dangerous Ally)
đã có đoạn, “Hành động thiếu suy nghĩ của Thổ khi bắn rơi máy bay Nga không gây
ra Đệ III Thế Chiến nhưng cho thấy lập trường của Ankara như thế nào. Thổ về
phe IS và chống lại Tây Phương. Lý do để Thổ ở trong NATO và được sự bảo đảm về
an ninh của Mỹ đã qua. Hành động thiếu trách nhiệm củaThổ khiến Thổ không thể
là đồng minh của Hoa Kỳ.” (Turkey's rash
decision to shoot down a Russian plane for violating its airspace hasn't
triggered World War III. But Ankara demonstrated where it stands. With the
Islamic State and against the West. The justification for Turkey's membership
in NATO and America's defense guarantee for Ankara long ago passed. Turkey's
irresponsible action proves that it is no U.S. ally.)
Ngoài
ra, liên minh Ả Rập gồm 34 quốc gia theo hệ phái Sunni mới thành lập do Mỹ “bật
đèn xanh” , nói là chống khủng bố, coi chừng có thể biến thành một liên minh Ả Rập
toàn cầu chống Tây Phương…lúc đó sẽ là thảm họa cho Mỹ và Âu Châu. Coi chừng “Phù thủy lụy âm binh” (*) hay “Mưu cao thì họa càng cao” đó nghe.
Hiện đã có một số quốc gia lo ngại và bàn tán về liên minh này.
-Sputnik News ngày 17/12/2015: “Washington thừa nhận rằng can thiệp vào
Libya nhưng không thành lập được chính phủ hợp pháp trong cả nước sau khi lật
đổ Muammar Gaddafi là sai lầm. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố điều đó khi
trả lời phỏng vấn nhà báo Sergey Brilev, BTV chương trình “Thời sự thứ Bảy”.
-AFP (Moscow)
ngày 17/12/2015: “Tổng Thống Putin mô tả ứng cử viên tổng thống Donald Trump
như là “một người tài năng, xuất chúng và hoan nghênh lập trường của ông đối
với Nga. Còn giá trị như thế nào thì còn tùy cử tri Mỹ”. Trong khi đó Tướng Anh
David Cameron lại coi những lời tuyên bố của Ô. Trump là chia rẽ, ngu xuẩn và
sai lầm.”
Theo tôi, lời
tuyên bố của Ô. Cameron mới là sai lầm. Mình là lãnh đạo một đất nước không nên
can dự vào chuyện nội bộ của nước khác, nhất là Hoa Kỳ đang là “xếp” của mình.
Về mặt thực tiễn ngoại giao, sau cuộc bầu cử, mọi quốc gia trên thế giới sẽ
phải làm việc với ông tổng thống Mỹ mới - dù tốt hay xấu, dù thích hay không
thích. Nếu Ô. Trump đắc cử tổng thống thì sao? Chắc chắn Ô. Cameron phải
từ chức hoặc Đảng Bảo Thủ Anh sẽ phải truất phế ông đề bầu một thủ tướng
mới…thì lúc đó mới có thể nói chuyện với Tổng Thống Donald Trump. Theo dõi hành
động của Ô. Cameron từ lúc ông làm thủ tướng tới giờ, tôi nhận thấy Ô. Cameron
chẳng khác nào “ngựa non háu đá”.
Tôi còn nhớ sau vụ Charlie Hebdo, Giáo Hoàng Francis nói rằng tự do ngôn luận
phải có giới hạn thì ông đốp chát và phê phán lại ngay. Theo tôi, mình là
nguyên thủ của một quốc gia không nên làm thế. Chuyện này nên để báo chí và các
nhà bình luận làm. Ông “kê tủ đứng” vào miệng giáo hoàng như vậy thì làm sao có
thể hợp tác với Vatican trong những vấn đề quốc tế sau này?
Nước Anh bây
giờ chẳng là gì cả trên chính trường quốc tế mà chỉ “dựa hơi” Mỹ, nay lại khúm núm với
Trung Quốc chứ không còn là đế quốc khổng lồ như xưa. Không có gì nịnh bợ và lố
bịch cho bằng khi Ô. Cameron nói rằng ông và ông Obama coi nhau thân thiết như
anh em. Mình là lãnh đạo một đất nước, dù là nước yếu, nhưng không thể là “anh
em” với ai cả. Nếu có thân thiết thì chỉ là đồng
minh chứ không thể là anh em. Nếu là “anh em” thì ai là anh,
ai là em? Chắc chắn Ô. Obama phải là anh rồi. Vậy ông Cameron là em sao? Thật
đáng buốn cho nước Anh có một thủ tướng như Ô. Cameron.
-BBC News ngày
17/12/2015: “Tối thiểu 5,870 người đã chết kể từ Tháng Ba khi liên minh do
Saudi Arabia chỉ huy tiến hành cuộc chiến để khôi phục chính quyền Yemen hầu
tiêu diệt nhóm nổi dậy Houthis và đồng minh. Theo ước lượng của Liên Hiệp Quốc,
60% dân sự thương vong từ khi khởi đầu cuộc chiến là do các cuộc không kích của
liên minh này.”
-AP (Moscow)
ngày 17/12/2015: “Nga sẵn sàng cải thiện bang giao với Hoa Kỳ và làm việc với
bất cứ tân tổng thống sắp tới. Tổng Thống Putin nói rằng cuộc nói chuyện với
Ngoại Trường John Kerry mới đây cho thấy Hoa Thỉnh Đốn sẵn sàng tiến tới để
giải quyết những vấn đề cần phải thông qua nỗ lực chung.”
Theo tôi, nếu
Ô. Trump đắc cử, chính sách của Hoa Kỳ đối với Nga sẽ thay đổi. Còn nếu Bà
Hillary Clinton đắc cử thì chinh sách đó vẫn giữ nguyên. Trong suốt thời gian
làm bộ trưởng ngoại giao, Bà Clinton chủ trương kiềm chế Nga, hòa dịu với Trung
Quốc và thậm chí muốn lật đổ Ô. Putin. Bà Clinton không phải là người sâu sắc
về chính sách đối ngoại, hành động theo cảm tính thương-ghét nhiều hơn và
thường có những phát ngôn gây tranh cãi. Hiện bà đang bị các ứng viên Đảng Cộng
Hoa công kích vì bà tuyên bố, “Ông ta đang trở thành người tuyển mộ tốt nhất
cho ISIS. Họ đang trưng cho mọi người thấy những đoạn băng mà Donald Trump nhục
mạ Hồi Giáo và người Hồi Giáo để tuyển mộ thêm quân cho thánh chiến cực đoan.” (He
is becoming ISIS’ best recruiter,” Clinton said. “They are going to people
showing videos of Donald Trump insulting Islam and Muslims in order to recruit
more radical jihadists.) Tôi đồng ý rằng những lời tuyên bố và đề nghị của
Ô. Trump là cực đoan có thể gây chia rẽ tôn giáo tại Hoa Kỳ và bất bình cho các
nước Hồi Giáo ôn hòa khác trên thế giới. Nhưng nếu bảo Ô. Trump trở thành người
tuyển mộ cho ISIS là chụp mũ và vu khống vì hiện giờ chưa thấy một đoạn băng
nào như vậy từ ISIS.
-Bloomberg News
ngày 17/12/2015: “Công Ty Hàng Không China Shouthern Airlines chuyên chở hành
khách lớn nhất đã đặt hàng 110 máy bay dân sự trị giá khoảng 10 tỉ đô-la với
hãng Boeing làm tăng thêm số lượng máy bay đã có sẵn khiến công ty trở thành
thị trường chuyên chở hành khách lớn nhất thế giới trong 20 năm tới.”
-YahooNews ngày
18/12/2015: Trong một cuộc phỏng vấn mới đây Ô. Chuck Hagel- cựu bộ trưởng quốc
phòng cho biết một số người trong Tòa Bạch Ốc muốn hủy diệt “destroy” ông. Dù không chỉ đích danh
nhưng mọi người biết ông muốn ám chỉ Bà Susan Rice- cố vấn an ninh củaTổng
Thống Obama. “
Chuyện cung
đình, ngàn đời bao giờ cũng thế. Tể tướng, nguyên soái, tướng quân ở xa không
uy quyền bằng hoạn quan, thái giám, quân sư và có khi là ái phi kề cận bên vua.
Nhiều khi các ông bộ trưởng muốn kế hoạch của mình được tổng thống OK cũng phải
“thông qua” tức “biết điều” với các ông bà cố vấn. Hiện
nay người lãnh đạo thứ nhì nước Mỹ chính là Bà Susan Rice -Cố Vấn An Ninh Quốc
Gia của Tổng Thống Obama, tín cẩn và uy quyền tương đương với Kissinger thời
Nixon. Mọi chiến lược ngoại giao toàn cầu của Mỹ đều do bà này quyết định. Bà
kề cận và theo sát Ô. Obama trong tất cả các cuộc họp thượng đỉnh- từ NATO,
ASEAN, Phi Châu, Trung Đông, LHQ tới cuộc họp với Tổng Thống Putin. Ai nói đàn
bà là “phái yếu” phải coi lại đó
nghe. Đàn bà vừa có sắc đẹp lại vừa có uy quyền nữa thì mình chỉ có nước “chào thua”. Đụng vào thì “từ chết tới bị thương”. Ông Obama đã thay
ba bộ trưởng quốc phòng: Từ Robert Gates, Leon Panetta tới Chuck Hagel. Không
biết Ô. Ashton Carter chịu đựng được bao lâu?
-Reuters
(Afghanistan) ngày 18/12/2015: “Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ Ashton Carter đã cảnh
báo về nguy cơ Nhà Nước Hồi Giáo tại A Phú Hãn trong chuyến viếng thăm bất ngờ
sau khi Ngũ Giác Đài đưa ra một hình ảnh nghiêm trọng về an ninh của xứ sở
này.Theo Fiscal Times, ” Báo cáo mới nhất cho biết Hoa Kỳ đã đổ vào đây 17 tỉ
đô-la của người thọ thuế cho những dự án không bao giờ tiến hành hoặc thất bại hoàn
toàn vì bất lực, hoặc thiếu tu bổ/bảo trì trong một đất nước tan nát vì chiến
tranh.”
-Huffington
Post ngày 18/12/2015: Trong bài báo, “Các nhóm Vô Thần và Đạo Thờ Quỷ Satan
trỗi dậy bên cạnh tượng Chúa Hài Đồng năm nay” (Atheists
And Satanists Are All Up In Your Nativity Scenes This Year) cho biết khắp nơi trên nước Mỹ các nhóm
Vô Thần và Đạo Satan đã đồng loạt kiện ra trước tòa để không cho hình ảnh Chúa
Hài Đồng được trưng bày ở đất công và cũng đòi dựng biểu tượng của Đạo Satan,
Gay Pride Flag, con rắn quấn
trên thập tự giá (a snake on a cross) v.v..bên cạnh những hình ảnh về Noel. Điều mà
họ nại ra vẫn là “vi phạm nguyên tắc tách biệt giữa tôn giáo và quốc gia”
(violate the separation of
church and state)
-AFP ngày
18/12/2015: “Các nước thành viên của Liên Hiệp Âu Châu quyết định gia hạn cấm
vận Nga thêm sáu tháng do Nga can dự vào cuộc khủng hoảng Ukraina.” Thế nhưng
theo tạp chí Forbes ngày 23/12/2015, Bà Merkel- thủ tướng Đức, phớt lờ lệnh cấm
này.
-CNN ngày
18/12/2015: “Khi Joe Scarborough hỏi về việc Ô. Putin bị nghi ngờ giết hại báo
chí và đối thủ chính trị, ông Trump nói rằng đất nước chúng ta cũng có đầy rẫy
những vụ giết hại, Joe thấy đó. Có rất nhiều chuyện điên rồ trên thế giới ngày
hôm nay, quá nhiều vụ giết nhau, quá nhiều điên khùng. Ô. Putin ít ra cũng điều
hành đất nước như một lãnh đạo, không giống như đất nước chúng ta.“ (He's running his country and at least he's
a leader, unlike what we have in this country," Trump said when asked by
"Morning Joe" Republican host Joe Scarborough about Putin's alleged
killing of journalists and political opponents. "I think our country does
plenty of killing also, Joe, so you know. There's a lot of stupidity going on
in the world right now, a lot of killing, a lot of stupidity," he said.).
Khi Ô.
Trump nói điều này tức ông ám chỉ Ô. Obama chẳng có khả năng lãnh đạo gì cả mà
chỉ “rách đâu vá đó”. Tôi còn nhớ
trong kỳ tranh cử lần đầu, ứng cử viên Obama mới ra, chưa ai biết thành tích
thế nào, ngoại trừ phục vụ cộng đồng như quét rác, nấu ăn cho người vô gia cư,
đi xóa các chữ vẽ bậy trên tường…thế mà báo chí đã ví ông như Abraham Lincoln.
Còn khi thăm dò về khả năng điều hành kinh tế giữa Ô. McCain và Ô. Obama thì
kết quả cho biết Ô. Obama hơn điểm dù Ô. McCain làm thượng nghị sĩ lúc Ô. Obama
còn là sinh viên. Thế mới hay truyền thông Mỹ có thể dựng bất kỳ ai làm tổng
thống Hoa Kỳ cũng được.
-Business
Insider ngày 19/12/2015: “Hơn hai mươi trường công lập tại Virginia phải đóng
cửa vì một bài tập ở nhà (home work)
trong đó yêu cầu các em vẽ lại/tập viết đúng như vậy một dòng chữ Ả Rập ngoằn ngoèo
nhưng dịch ra có nghĩa là “ Không có
Thượng Đế gì cả mà chỉ có Đấng Allah và Mohammed là thiên sứ của Allah” (There is no god but Allah, and Mohammed is
the messenger of Allah) khiến gây phẫn nộ cho phụ huynh. Còn Bộ Giáo
Dục Tiểu Bang sau khi xem xét bài làm này cho rằng nó không vi phạm quyền tự do
tín ngưỡng của học sinh mà chỉ dạy cho học sinh biết một vài chữ viết tay phức
tạp, rắc rối hoặc khéo léo như thế nào.” Tình hình nước Mỹ hiện nay vô cùng
phức tạp và nhạy cảm/dễ đụng chạm. Theo tin tức của AP hầu hết các nhà thờ
Thiên Chúa Giáo và Tin Lành tại Hoa Kỳ đều lo lắng và đã tính đến chuyện thuê
mướn cảnh sát để bảo vệ an ninh vì tinh thần bài Hồi Giáo đã đưa tới những vụ
phóng hỏa và phá phách.”
-AFP (Thổ Nhĩ
Kỳ) ngày 20/12/2015: “200 thành viên của tổ chức vũ trang Kurdistan Workers'
Party (PKK) đã bị giết trong cuộc hành quân quy mô của Thổ chống lại lực lượng
này trong năm ngày qua tại Thị Trấn Cizre và Silopi thuộc Tỉnh Sirnak và
Diyarbakir - vùng đông nam biên giới với Iraq và Syria . 10,000 binh sĩ Thổ hộ
tống bởi thiết giáp đã tham gia cuộc tổng tấn công này.” Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ và
Liên Hiệp Âu Châu gọi nhóm này là “quân khủng bố”, thực chất đó là nhóm ly khai
đòi độc lập của sắc tộc người Kurd. Cuộc xung đột cho đến nay đã khiến 40,000
người chết và gây bất ổn trong nội bộ chính trị của Thổ, nhưng Mỹ không lên
tiếng vì Thổ Nhĩ Kỳ là đồng minh chí cốt của Mỹ.
-AFP ngày
20/12/2015: “Sau cuộc bầu cử, với sự lớn mạnh của các đảng Ciudadanos và
Podemos, Tây Ban Nha chính thức giã từ chế độ lưỡng đảng- đó là sự thống trị
của Đảng Thân Dân (Popular Party) và Đảng Xã Hội (Socialist Party) thay nhau
lãnh đạo đất nước hơn 30 năm.” Âu cũng là lẽ biến thiên của Tạo Hóa. Trước
những vấn đề lớn của đất nước mà lưỡng đảng không giải quyết được thì đa đảng,
chục đảng ra đời.
-AP (A Phú Hãn)
ngày 21/1/2/2015: “Sáu binh sĩ Hoa Kỳ chết và ba bị thương trong một cuộc đánh
bom tự sát gần phi trường quân sự lớn nhất Bagram do Mỹ điều hành. Taliban xác
nhận họ thực hiện vụ đánh bom này. Hiện Taliban đang kiểm soát khoảng 65% vùng
Helmand- trung tâm thuốc phiện.” Theo Reuters cùng ngày, “Ba hỏa tiễn sau đó
vài giờ đã bắn vào làm rung chuyển khu vực ngoại giao và cơ sở chính quyền ở Thủ
Đô Kabul.”
-Reuters ngày
22/12/2015: “Theo phát ngôn viên quân sự của đơn vị chống khủng bố, quân đội
Iraq đã tràn vào trung tâm của Ramadi trong một nỗ lực đẩy lui lực lượng
IS khỏi căn cứ địa mà họ chiếm giữ từ Tháng Năm.” Ngày 27/12/2015, chính phủ Iraq
chính thức loan tin chiến thắng.
-Reuters ngày 23/12/2015: “United Launch Alliance - một công ty hợp
tác giữa Lockheed và Boeing nói rằng họ sẽ đặt mua 20 động cơ hỏa tiễn RD-180
của Nga, đứng đầu 29 động cơ hỏa tiễn đã đặt mua trước khi Nga tiến vào Crimea
năm ngoái.”
-Newsweek ngày
26/12/2015” Theo các giới chức Mỹ, Nga đang phát triển tàu ngầm không người lái
có thể mang đầu đạn hạt nhân hay bom bẩn (phá hoại hệ thống điện tử) tại vùng
duyên hải Hoa Kỳ. Các giới chức Nga đã xác nhận một chương trình như vậy mà Ngũ
Giác Đài gọi là Kanyon sau khi hình ảnh trên một tài liệu chi tiết được trình
chiếu trên đài truyền hình của chính phủ.”
-AFP (Beirut)
ngày 27/11/2015: “Naji Jerf - một nhà hoạt động và làm phim người Syria, có
khuynh hướng chống lại Nhà Nước Hồi Giáo, tác giả của những phim tài liệu có
tên Raqa is Being Slaughtered Silently đã
bị ám sát tại Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày hôm nay.”
Tình hình Biển
Đông:
-Reuters (Xuân Mai,Việt Nam) ngày 17/12/2015: “Việt Nam kiên quyết chuẩn bị cho
cuộc xung đột với Trung Quốc khi gia tăng nỗ lực hiện đại hóa quân đội trong
một thập niên, xây dựng một sức mạnh quân sự lớn nhất kể từ cao điểm của Chiến
Tranh Việt Nam. Triển khai Sư Đoàn 308 tinh nhuệ để bảo vệ biên giới phía
bắc…Ấn Độ và Nga đang là nguồn cung cấp những vũ khí tối tân, huấn luyện và hợp
tác tình báo. Hà Nội cũng còn liên kết với Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc Châu và đồng
minh Phi Luật Tân kể cả Âu Châu và Do Thái. Theo Ô. Carl Thayer, nếu nổ ra
chiến tranh, Việt Nam có thể tấn công các tàu chở hàng và chở dầu của Trung
Quốc ở Biển Đông. Hiện nay tàu ngầm Hố Đen Kilo thứ năm mua của Nga đang lên
đường về Việt Nam.”
-Reuters ngày 17/12/2015: “Quân đội Trung Quốc thực hiện cuộc tập trận giả trên
Biển Đông với chiến hạm, tàu ngầm và phi cơ chiến đấu giả bộ tấn công tàu bằng
hỏa tiễn hành trình. Trước đó Tư Lệnh Thái Bình Dương của Mỹ đã báo động về một
cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực.”
-AP ngày 19/12/2015: “Bộ Quốc Phòng Trung Quốc lên án Hoa Kỳ đã khiêu khích
quân sự nghiêm trọng bằng cách đưa pháo đài bay B-52 vào không phận đảo nhân
tạo do Hoa Lục kiểm soát ở Biển Đông và sẽ làm những gì cần thiết để bảo vệ
lãnh thổ của mình.” Còn Hoa Kỳ thì đấu dịu khi phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng nói
rằng máy bay Mỹ không có ý định bay vào đó. Có lẽ viên phi công này lạc đường (the mission may
have strayed off course).
Tại sao Hoa Kỳ không nói rằng, “Đảo xây
dựng trái với Công Ước Luật Biển cho nên không phận của nó bất hợp pháp,
phi cơ của bất kỳ quốc gia nào cũng có quyền bay vào đây” để cho xứng đáng với
địa vị siêu cường lãnh đạo thế giới. Ô. Ashton Carter ơi, sao ông “yếu” quá
vậy? Ngày 21/12/2015, Reuters cho biết Ô.Vương Nghị đã gọi điện thoại cho Ô.
John Kerr yêu cầu Hoa Kỳ phải tôn trọng những lợi ích cốt lõi/ quyền lợi sinh
tử của Trung Quốc và chấm dứt những chuyến bay tuần thám gần các đảo nhân tạo
của Hoa Lục.
-Reuters
ngày 19/12/201: Trong bài viết nhan đề, “Bên Trong Việc Hiện
Đại Hóa Quân Sự Việt Nam” (Factbox:
Inside Vietnam's military modernization), sau khi điểm qua các máy bay, tàu
ngầm, tầu chiến, hỏa tiễn phòng không và hỏa tiễn phòng thủ bờ biển Greg Torode
nói rằng, “Các chuyên gia về an ninh nước ngoài cho rằng Trung Quốc có thể phải
trả giá đắt nếu đưa hải quân vào phạm vi từ 200-300 hải lý của Việt Nam- một
sức mạnh mà Việt Nam không có trước đây mười năm.” Greg Torode cho biết thêm,
Việt Nam hiện đang thương thảo để mua phi cơ chiến đấu, tầu tuần tra, máy bay
không người lái từ Âu Châu và Hoa Kỳ và hỏa tiễn siêu âm diệt hạm BrahMos tối tân nhất thế giới do Ấn
Độ và Nga hợp tác chế tạo.
-The
Washington Free Beacon ngày 21/12/2015 cho biết: “ Trung Quốc vừa thử nghiệm
hỏa tiễn tầm xa Đông Phong -41 mà dàn phóng chạy trên đường xe lửa, có khả năng
bắn tới lãnh thổ Hoa Kỳ.
Tình hình Syria:
-AP (Beirut) ngày 16/12/2015: “Quân chính
phủ và dân quân ủng hộ chính phủ đã chiếm được Noba- một ngọn đồi chiến lược,
nhích gần tới căn cứ địa của phiến quân tại vùng duyên hải Tỉnh Latakia. Chiếm
được ngọn núi này giúp giảm thiểu đe dọa vùng lãnh địa an toàn của Tổng Thống
Assad.”
-AP (Hoa Thịnh Đốn) ngày 16/12/2015: “Hoa Kỳ rút 12 máy bay ra khỏi căn cứ
không quân Thổ Nhĩ Kỳ chỉ một tháng sau khi được triển khai tới đây để giúp Thổ
bảo vệ không phận và tiến hành không kích chống lại lực lượng IS tại Syria và
Iraq.”
-AFP ngày 18/12/2015: “Phát ngôn viên quân sự của Hoa Kỳ tại Baghdad phủ nhận
việc Nga triển khai hệ thống hỏa tiễn địa-không /đất đối không S-300 đã làm cản
trở việc oanh kích Nhà Nước Hồi Giáo. Một vài hãng thông tin nói rằng các hệ
thống phòng không này đã theo dõi các máy bay của Mỹ và liên quân.”
-Sputnik
News ngày 18/12/2015: “30 binh sĩ thuộc Lữ Đoàn 55 của
quân đội Iraq đã thiệt mạng và còn 20 người khác bị thương sau cuộc không kích
của máy bay Mỹ vào thành phố En Naimiyya ở tỉnh Fallujah". Đó là tuyên bố
của nghị sĩ Al-Zamlyu.” Ngày 19/12/2015, theo Reuters, Bộ Trưởng Ashton
Carter cho biết cuộc không kích nhầm này là do lỗi của cả hai phía.”
-AP (Hoa Thịnh
Đốn) ngày 18/12/2015: “Trong một cuộc điện đàm, Tổng Thống Obama đã thúc giục
tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt căng thẳng giữa hai quốc gia hợp tác của Hoa Kỳ.
Ô. Obama yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ rút quân khỏi một trại huấn luyện và tôn trọng sự
toàn vẹn lãnh thổ của Iraq- một quốc gia có chủ quyền.” Theo AP ngày 30/12/2015,
“Iraq nhắc lại yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ phải rút quân khỏi vùng Bashiqa ở phía bắc là doanh trại mà Thổ dùng để huấn
luyện các chiến binh Sunni chống lại Nhà Nước Hồi Giáo và cánh báo sẽ có hành
động quân sự nếu binh sĩ Thổ còn ở đó.”
Hiện nay Thổ
Nhĩ Kỳ đang gặp rắc rối với Nga, Iraq, Syria, Ba Tư, phong trào đòi độc lập của
người Kurd và âm thầm trong nội bộ của NATO và Hoa Kỳ. Tin mới nhất cho biết
Nga yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ bắt giữ phiến quân đã giết chết viên phi công Nga khi
ông này nhảy dù ra ngoài. Một vị tướng không quân Mỹ hồi hưu nói rằng bắn vào
phi công nhảy dù thoát nạn là tội phạm chiến tranh.
-AP (Moscow)
ngày 23/12/2015:”Bộ Trưởng Ngoại Giao Nga Sergi Lavrov tiếp Ô. Selahattin Demirtas lãnh tụ Đảng
Dân Chủ Nhân Dân Thổ ủng hộ sắc tộc Kurd để thảo luận về cuộc khủng hoảng Syria
và Moscow có khả năng ủng hộ nhóm sắc tộc Kurd chống lại Nhà Nước Hồi Giáo.
Ankara chỉ trích chuyên đi này và cẩn trọng theo dõi liệu Nga có tăng cường mối
liên hệ với những phe phái người Kurd không.”
Đây là
đòn hiểm chơi lại Thổ Nhĩ Kỳ. Nga lấy cớ chống khủng bố để ủng hộ nhóm Kurd đòi
ly khai thì Thổ sẽ mệt cầm canh và chiến tranh Thổ-Kurd có nguy cơ lan rộng. Coi
chừng tình hình Thổ cũng sẽ rối beng như Syria khi Ô. Lavrov nói rằng, “Nga sẵn
sàng hợp tác tích cực với những lực lượng diện địa đang chống lại mối đe dọa .”
Cái trớ trêu ở đây là Mỹ sợ mất lòng Thổ cho nên không hỗ trợ lực lượng người Kurd,
dù cuộc tranh đấu của họ đầy chính nghĩa. Nay Thổ bắn rơi máy bay Nga làm Nga
tức giận và hỗ trợ cho người Kurd – vừa chống ISIS hữu hiệu, vừa có khả năng
thành lập một vùng tự trị riêng tức chia cắt lãnh thổ. Theo Reuters ngày
27/12/2015, các nhóm người Kurd tại đông nam Thổ Nhĩ Kỳ đã kêu gọi tự trị
giữa lúc giao tranh ác liệt đang diễn ra.
Đúng là “Sai một li, đi một dặm”. Làm
lãnh đạo mà thiếu suy tính sẽ gây thảm họa cho đất nước. Ngày 28/12/2015, The World Post trong bài
viết, “Thực Tế Của Ngươi Kurd” (The Reality of
Kurdistan) Philip Seib
nói rằng, “Công nhận nền độc lập của người Kurd là thực hiện một trách nhiệm
tinh thần cho một dân tộc đã chịu đau khổ quá lâu và chiến đấu chống lại IS rất
quyết liệt.” (Recognizing an
independent Kurdistan would fulfill a moral obligation to people who have
suffered so long and fought so hard.)
-AFP ngày
25/12/2015: “Theo Justin Welby- lãnh đạo giáo phái
Anglican Anh Quốc thì Thiên Chúa Giáo đang có nguy cơ bị loại trừ (elimination) khỏi Trung Đông bởi Nhà
Nước Hồi Giáo mà giáo phái này gọi là một sự tái sinh hiện nay của vị vua độc
tài Herod trong thánh kinh.” Trong khi đó theo AP ngày 18/11/2015,
“Tổng Thống
Assad và vợ viếng thăm một nhà thờ Thiên Chúa Giáo ở Thủ Đô Damascus, tham gia
buổi chuẩn bị cho Lễ Noel - một sự xuất hiện trước công chúng rất hiếm hoi.”
-Washington Post ngày 30/12/2015: “Bộ Quốc Phòng Nga cho hay họ đã tiêu diệt
một vài thủ lĩnh Nhà Nước Hồi Giáo tại căn cứ địa Raqqa, Syria. “ Theo đánh giá
của Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ, cuộc can thiệp quân sự của Nga vào Syria vừa hữu hiệu
vừa ít tốn kém cho nên Nga có thể chịu đựng được lâu dài.
-Reuters ngày 31/12/2015: “Quân đội Syria và chí nguyện quân đã mở cuộc tấn
công vào Cao Nguyên Golan -biên giới với Do Thái vào ngày hôm nay mà phe phiến
quân gọi là cuộc tấn công lớn để giành lại phần đất bị mất cách đây ba năm.”
Theo AP
ngày 18/12/2015, khoảng 20 bộ trưởng ngoại giao các quốc gia đã phải đối đầu với
những vấn đề khó khăn nhất để có thể chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria, như chọn
lựa xem nhóm nào sẽ đại diện cho phe ly khai tham dự cuộc hòa đàm vào năm tới
và nhóm nào bị coi là khủng bố. Số phận của Tổng Thống Assad vẫn là vấn đề thách
đố nhất. Nhóm phiến quân mạnh nhất cho rằng thời biểu ngày 1/1/2016 phải hoàn
tất là quá tham vọng.
Theo Bloomberg News 19/12/2015 , Hội
Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc đã thông qua nghị quyết đề nghị Tổng Thư Ký Liên
Quốc Ban Ki-moon triệu tập các đại diện của chính phủ Syria và phe đối lập để
mau chóng tổ chức các cuộc đàm phán chính thức về tiến trình chuyển tiếp chính
trị dự trù vào 25/1/2016.Trong vòng một tháng phải báo cáo về những giải pháp
giám sát lệnh ngừng bắn trên phạm vi cả nước, mở hành lang không hạn chế cho
các hoạt động hỗ trợ nhân đạo; trong vòng sáu tháng phải thiết lập nền quản trị
toàn diện, không giáo phái và thiết lập lịch trình xây dựng dự thảo hiến pháp
mới và tổ chức bầu cử tự do, công bằng trong vòng 18 tháng dưới sự giám sát của
Liên Hiệp Quốc.
Nghị quyết đặt ra rất nhiều vấn đề nan
giái:
-Nghị quyết không nói việc Ô. Assad đi hay
ở, do đó Ô. Assad vẫn có mặt trong tiến trình chuyển tiếp và có thể ra ứng cử
tùy theo quy định của hiến pháp mới. Nếu vậy, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ có đồng
ý không?
-Trong 40 nhóm phiến quân, nhóm nào
được gọi là “ôn hòa” để được LHQ chọn trong cuộc đàm phán với chính phủ Syria?
-Các nhóm bị loại có tuân thủ nghị quyết không?
Nếu không thì Mỹ và Đồng Minh cũng như Nga phải làm gì?
-Ai giữ vai trò chuyển tiếp chính trị, tức
ai tạm thời cai trị đất nước Syria? Một chính phủ liên hiệp chăng? Ai cầm đầu
chính phủ liên hiệp đó? Ô. Assad hay thủ lĩnh của phe nổi dậy?
-Hiến pháp mới do ai thảo? Do Mỹ, Nga hay
Liên Hiệp Quốc hay do hai phe chính phủ và phiến quân thào? Và có cần trưng cầu
dân ý không? Nếu không trưng cầu dân ý thì hiến pháp đó có giá trị không?
-Trong thời gian đàm phán, các nhóm phiến
quân có bị giải giới không? Theo tin tức mới nhất, đại diện thường
trực của Syria tại Liên Hiệp Quốc là Bashar Jaafari tuyên bố vì hòa giải dân
tộc, quân đội chính phủ sẵn sàng ngừng bắn. Đổi lại, Damascus yêu cầu các đối
thủ hạ vũ khí..” Thế nhưng yêu cầu này chỉ là ảo vọng. Tin tức ngày 26/12/2015
cho biết một cuộc chạm súng dữ dội giữa quân chính phủ và phe phiến quân nằm ở
phía bắc Aleppo với số thương vong rất cao của cả hai bên.
- Nga
có còn không kích vào lực lượng phiến quân nữa không? Tin tức ngày 20/12/2015 cho
biết, dưới sự hỗ trợ của các cuộc không kích và
lực lượng đồng minh, quân đội nước này đã giành quyền kiểm soát thị trấn Khan
Tuman, một trong những căn cứ địa chính của phiến quân miền bắc Tỉnh Aleppo gần
sát biên giới Thổ Nhĩ Kỳ mà AFP gọi đó là thắng lợi chiến lược. Rồi theo AP
ngày 25/12/2015 , “Một cuộc không kích gần thủ đô Damascus đã giết chết Zahran
Allouch - chỉ huy của nhóm phiến quân mạnh nhất do Saudi Arabia hỗ trợ
chống lại chính quyền của Ô. Assad.” Biến cố này có thể làm gián đoạn
hoặc phá hủy tiến trình hòa đàm. Rồi vào ngày 29/12/2015,
AFP cho biết, bằng
không trợ của Nga, quân chính phủ đã tái chiếm căn cứ Trung Đoàn 82 bên ngoài Sheikh Miskeen của
Daraa- được gọi là cái nôi của cuộc nổi dậy chống Tổng Thống Assad. Như
vậy thỏa hiệp ngưng bắn do LHQ bảo trợ có ý nghĩa gì?
-Lính
biệt kích Mỹ có rút đi không? Mỹ có còn hỗ trợ tiền bạc, vũ khí, huấn luyện, tuyển
mộ phiến quân không? -Saudi Arabia có còn tiếp tục gửi tiền bạc và vũ khí cho
các nhóm “thánh chiến” không? Theo tin tức mới nhất, Saui Arabia đang vận động một
số quốc gia Hồi Giáo Sunni gửi biệt kích tới Syria. Trong cuộc gạp gỡ ngoại trưởng
Thổ Nhĩ Kỳ ngày 29/12/2015, ngoại trưởng Saudi Arabia nói rằng việc giết hại thủ lĩnh phe phiến quân vừa
rồi không giúp gì cho tiến trình hòa bình.
-Thổ Nhĩ
Kỳ có còn tiếp tục hỗ trợ và là nơi ẩn náu an toàn cho phiến quân không? Theo Reuters ngày
22/12/2015, Thủ Tướng Thổ Nhĩ Kỳ Davutoglu lên án cuộc oanh kích vào thành phố
Idlib của Syria có thể là do máy bay Nga thực hiện và nói rằng lãnh thổ của
Syria không phải là một phần của những mục tiêu đế quốc của Nga. Ông còn nói
rằng những cuộc oanh kích cùa Nga vào phe phiến quân ôn hòa đã giúp cho lực
lượng IS.
Theo AP ngày
29/12/2015, Tổng Thống Thổ Nhi Kỳ Erdogan đã gặp Quốc Vương Saudi Arabia để tỏ
tình đoàn kết, lật đổ Ô. Assad và công kích việc can thiệp quân sự của Nga là
rồi “cũng chẳng đi tới đâu”.
-Trong khi đó
Trung Quốc bắt đầu nhúng tay vào. Ngày 22/12/2105, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc
Hồng Lỗi, trích lời phát biểu của Ngoại Trưởng Vương Nghị tại Liên Hợp Quốc,
cho biết Bắc Kinh sẽ "sớm" mời các đại diện của chính phủ và phe đối
lập Syria tới Trung Quốc. Và Ô.Vương Nghị đã gặp ngoại trưởng Syria trong
chuyến thăm Trung Quốc ba ngày và một nhân vật cao cấp của Ba Tư cũng đã kêu
gọi Hoa Lục đóng vai trò tích cực trong việc chống khủng bố tại Syria.
Trong
khi đó, theo Reuters ngày 19/12/2015, Tổng Thống Putin nói rằng, “Quân đội Nga chưa
sử dụng hết sức mạnh của mình tại Syria và có thể dùng nhiều phương tiện quân
sự khác nếu thấy cần thiết.” Tại sao ông đưa ra lời tuyên bố như vậy vào lúc
này? Phải chăng ông muốn ám chỉ nếu giải pháp hòa bình không thành thì Nga sẽ
phải dùng biện pháp quân sự? Còn Ngoại Trưởng Đức Frank-Walter
Steinmeier trong cuộc họp báo chung với Ngoại Trưởng Vương Nghị, nói
rằng, “Vẫn còn nhiều khó khăn trước mặt cho Syria cho dù Hội Đồng Bảo An LHQ đã
chấp thuận nghị quyết vạch ra một lộ trình hòa bình cho Syria.” Theo The Hill
ngày 19/12/2015, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Afghanistan năm 2011 - Ryan Crocker dưới thời Tổng Thống
Obama cho rằng lộ trình chính trị cho Syria rồi chẳng
đi đến đâu hết khi Tổng Thống Assad do Nga hậu thuẫn nghĩ rằng ông
thắng thế trong cuộc nội chiến kéo dài đã 5 năm.”
Tôi hoàn
toàn đồng ý với nhận định của Ô. Ryan Crocker. Chỉ khi nào Mỹ tiến hành cuộc chiến
tranh kiểu Iraq hoặc Lybia, thành lập Vùng Cấm Bay, dùng phi cơ và hỏa tiễn hành
trình không kích, bắn phá tất cả các cơ sở quân sự, phi trường, nơi đóng quân,
kể cả dinh tổng thống Syria. Và khi quân chính phủ Syria tan vỡ, hoặc Ô. Assad
chết thì phiến quân, không phải một nhóm - mà 40 nhóm cộng thêm với lực lượng
Nhà Nước Hồi Giáo sẽ cùng tiến về Thủ Đô Damascus.
Cuộc chiến đẫm máu tiếp theo
sẽ là giữa 40 nhóm phiến quân với nhau và với Nhà Nước Hồi Giáo. Chứ còn Ô.
Assad với sự hỗ trợ của Nga mở rộng vòng đai an toàn, tái chiếm lãnh thổ thì…cuộc
hòa đàm chỉ là chiến thuật tranh thủ chính nghĩa, kéo dài vài ba năm cũng chưa
đi đến đâu chứ không phải sáu tháng như mong đợi. Quân LHQ, giám sát LHQ nào
dám vào Syria vào lúc này trong lúc bom đạn tơi bời, đánh bom tự sát bất cứ lúc
nào. Liệu LHQ có dám đến vùng của Nhà Nước Hồi Giáo để “giám sát” ngưng bắn
không? Biết đâu lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo lợi dụng cuộc ngưng bắn để
tấn công tiêu diệt cả hai phe chính phủ lẫn phiến quân không biết chừng?
Tình hình
khó khăn và phức tạp như thế, câu hỏi đặt ra là Mỹ có biết không? Theo tôi thì
Mỹ biết. Nhưng do áp lực chính trị từ trong nước về sự sai lầm trong sách lược
từ Ô. Bush Con tới Ô. Obama đối với Trung Đông nói chung và Syria nói riêng, Ô.
Obama làm vậy để chứng tỏ mình “có làm” để câu giờ và tìm cách “thoa dầu cù-là” thay vì chữa trị tận
gốc. Theo UPI ngày 27/12/2015, ký giả
Seymour Hersh - người được giải thưởng Pulitzer tường trình rằng bộ tham
mưu của Tổng Thống Obama, đặc biệt là CIA, đã cố tình cung cấp vũ
khí cho các chiến binh Hồi Giáo ở Syria, bao gồm cả Nhà Nước Hồi Giáo.” ( Pulitzer-prize-winner
journalist Seymour
Hersh reports that the administration
of President Barack
Obama, in particular the CIA, has knowingly armed militant Islamists
in Syria, including the Islamic
State.)
Theo Reuters
ngày 21/12/2015, trả lời cuộc phỏng vấn trong lúc đang nghỉ mát tại Hạ Uy Di,
Ô. Obama nói rằng, “Bộ tham mưu của ông sẵn sàng đón nhận những chỉ trích chính
đáng (legitimate criticsm) vì đã
không giải thích một cách thỏa đáng chiến lược đối phó với Nhà Nước Hồi Giáo
nhưng ông chê trách các ứng viên Cộng Hòa chỉ trích chính sách của ông nhưng
chẳng đưa ra được giải pháp thay thế. Ông nói rằng Mỹ đã oanh kích lực lượng ISIS
9000 lần rồi, thử hỏi xem họ làm gì khác hơn. ”
Theo tôi,
tiến trình thương thảo càng kéo dài càng có lợi cho Ô. Assad một khi ông vẫn tiếp
tục được Nga hỗ trợ. Với thực tế nan giải đó, giải pháp chính trị cho Syria dù
là thiện chí nhưng khó có cơ may thành tựu. Có thể máu xương của dân Syria sẽ
phải đổ thêm nhiều nữa, như cuộc ngưng bắn tại Yemen đang khiến binh sĩ hai bên
chết nhiều hơn. Tôi hoàn toàn đồng ý với Ô. Henry Kissinger và một số học giả
nghiên cứu chính trị là: “Một nhà nước
độc tài Syria mạnh lên khiến Nhà Nước Hồi Giáo co cụm lại rồi bị tiêu diệt, vẫn
tốt hơn là Ô. Assad bị tiêu diệt để ISIS chiếm lĩnh toàn bộ Syria rồi lan rộng toàn
cầu.” Chúng ta có thể chuyển hóa một nhà nước độc tài nhưng khó lòng chuyển
hóa ISIS/ISIL hay Daesh.
Đào Văn Bình
(California ngày
31/12/2015)
(*) Theo lời truyền khẩu trong dân gian thì phù
thủy dùng mấy hình nhân bằng giấy, để ít cháo dưới chân để làm âm binh sai khiến.
Âm binh cũng giống như “người máy” (robot) ngày nay. Dưới sự sai khiến, âm binh
đánh phá lung tung. Khi được thầy pháp gọi về, có khi chúng nó không chịu và
quay lại tấn công luôn thầy phù thủy…hộc máu, lăn ra chết. Trong một tương lai
rất gần, các lính robot sẽ ra trận. Các
chú lính người máy này được điều khiển bằng các tín hiệu (signal) từ xa. Nếu
đối phương “cao tay ấn” hơn, nắm được tín hiệu này, điều khiến các chú linh
người máy quay ngược trở lại bắn phá…lúc đó sẽ là thảm họa cho chủ nhân của nó.
Đạo học của Đông
Phương nói rằng, “ngoài trời còn có
trời” tức không có cái gì gọi là siêu đẳng cả. Siêu đẳng rồi lại có cái
siêu đẳng hơn, đế quốc này sẽ bị đế quốc kia tiêu diệt, anh hùng lại có anh
hùng hơn, lưu manh lại có lưu manh hơn, hiền đức lại có hiền đức hơn, mỹ nhân
xưa bị mỹ nhân ngày nay đè bẹp. Tiến trình cứ như thế kéo dài cho đến ngày tận
thế.
__._,_.___
