Trung Quốc lại sắp làm Biển Đông dậy sóng
Ảnh vệ tinh chụp Đảo Cây (Tree Island), quần đảo Hoàng Sa ở Biển
Đông ngày 12/10/2017.Planet Labs/Handout via REUTERS
Tình hình nóng bỏng trên bán đảo Triều Tiên và việc chuẩn bị Đại
Hội Đảng Cộng Sản lần thứ 19 tại Trung Quốc trong những tháng gần đây đã thu
hút sự chú ý của thế giới, với hệ quả là vấn đề Biển Đông ít được truyền thông
chú ý. Thế nhưng trên hiện trường, Bắc Kinh vẫn tiếp tục công việc xây dựng cơ
sở trên những thực thể đã chiếm đóng, với mục tiêu rõ rệt là tăng cường quyền
khống chế trên những vùng biển mà Trung Quốc đơn phương cho là của mình. Trong
một bài viết đề ngày 31/10/2017, hãng tin Anh Reuters đã cảnh báo : trong một
thời gian ngắn sắp tới đây, Bắc Kinh sẽ hung hăng khẳng định trở lại chủ quyền
Trung Quốc trên Biển Đông.
Ghi nhận đầu tiên của Reuters là việc Trung Quốc vẫn lẳng lặng
tiếp tục các hoạt động bồi đắp đảo đá, xây dựng cơ sở tại nhiều nơi trên Biển
Đông. chẳng hạn như tại vùng quần đảo Hoàng Sa, cụ thể là trên Đảo Bắc (North Island)
và Đảo Cây (Tree Island) thuộc nhóm An Vĩnh (Amphitrite Group).
Bồi đắp Hoàng Sa, sử dụng Trường Sa
Một báo cáo của cơ quan Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á AMTI,
thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế CSIS ngày 09/08/2017 đã nêu bật
một vài công trình mới của Bắc Kinh mà vệ tinh gần đây đã chụp ảnh được.
« Vào tháng 8 năm 2015, hai tháng sau khi ngoại
trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố rằng mọi hoạt động cải tạo của Trung Quốc
đã chấm dứt, ở phía Tây của Đảo Cây chỉ có một lượng nhỏ đất mới tạo. Kể từ đó,
Trung Quốc đã tiến hành nạo vét một cảng mới và bồi đắp thêm khoảng 25 mẫu đất
bổ sung cho hòn đảo (tương đương khoảng 10 héc ta)... Gần đây, Trung Quốc đã
hoàn thành một bãi đáp trực thăng mới và lắp đặt cơ sở hạ tầng năng lượng tái
tạo với các tua bin gió và hai tấm pa nô điện mặt trời trên Đảo Cây ».
Về đảo Bắc, AMTI xác nhận : « Trong năm 2016, Trung Quốc bắt đầu
hoạt động bồi đắp nhằm nối liền Đảo Bắc với Đảo Giữa (Middle Island gần đấy.
Tuy nhiên, cầu nối bằng đất giữa hai đảo này đã bị bão Sarika phá hủy vào tháng
10 năm 2016. Kể từ đó, Trung Quốc đã tiến hành thêm các hoạt động bồi đắp ở
phía nam Đảo Bắc và xây dựng một tường chắn bao quanh khoảng 7 mẫu đất mới (tức
khoảng 2,8 héc ta) để ngăn xói mòn Trung Quốc đã xây dựng nhiều cơ sở mới,
trong đó dường như có cả một tòa nhà hành chính lớn nằm trong khu đất mới tạo
trên đảo... »
Còn tại vùng quần đảo Trường Sa, một số chuyên gia chờ đợi là
trong những tháng tới, Trung Quốc sẽ bố trí chiến đấu cơ trên những hòn đảo
nhân tạo đã có phi đạo (như Chữ Thập, Xu Bi và Vành Khăn). Trong khi đó giới
chức quân sự khu vực cho biết là Bắc Kinh đã dùng những cơ sở mới để tung lực
lượng tuần duyên và hải quân sâu hơn vào khu vực Đông Nam Á.
Theo bà Bonnie Glaser chuyên gia về Trung Quốc thuộc Trung Tâm
Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế, Bắc Kinh đã xây dựng xong các cơ sở, và cả
viên chức dân sự lẫn quân sự Trung Quốc đều nói rõ là khi thời điểm chiến lược
chín muồi, họ sẽ tận dụng những cơ sở đó.
Bà Glaser thẩm định: « Tôi cho rằng vấn đề lúc này không
còn là liệu Trung Quốc có làm hay không, mà là bao giờ thì họ sẽ khẳng định
mạnh mẽ hơn lợi ích của họ ở Biển Đông, vào một thời điểm do chính họ chọn lựa…
»
Biển lặng trước bão tố
Hoạt động tăng cường cơ sở tại Biển Đông của Trung Quốc phản ánh
thái độ quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh tại vùng Biển Đông trong nhiệm
kỳ đầu của chủ tịch Tập Cận Bình, được chính ông nêu bật trong diễn văn khai
mạc Đại Hội Đảng Cộng Sản vừa qua, khi ông tuyên bố « Công việc xây dựng trên các đảo và
rạn san hô ở Biển Đông đã tiến triển đều đặn ».
Vấn đề Trung Quốc bồi đắp đảo nhân tạo tại Biển Đông chắc hẳn sẽ
được nêu ra trong chuyến công du Châu Á của tổng thống Mỹ Donald Trump, trong
đó có chặng ghé Trung Quốc. Một phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ, ông Michael
Cavey, cho biết là Washington vẫn quan ngại về tình hình căng thẳng tại Biển
Đông, đặc biệt là căng thẳng nẩy sinh từ các hoạt động cải tạo đất và quân sự
hóa các tiền đồn trong vùng tranh chấp, cũng như việc có bên (ám chỉ Trung
Quốc) dùng thủ đoạn cưỡng bức để tuyên bố chủ quyền.
Trả lời Reuters, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc Nhiệm
Quốc Cường (Ren Guoqiang) nói thẳng thừng là những hòn đảo ở Biển Đông thuộc
chủ quyền không tranh cãi của Trung Quốc, do đó không thể gọi việc Trung Quốc
bồi đắp các đảo đá của mình và xây dựng các cơ sở phòng thủ là hành động triển
khai quân sự.
Đối với nhân vật này, tình hình khu vực hiện nay nói chung là tốt,
và tất cả các bên liên quan phải cố sức cùng nhau bảo vệ hòa bình và ổn định
tại Biển Đông.
Vào ngày 30/10, đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải, đã lên
tiếng yêu cầu Washington không nên « xen » vào nỗ lực của
khu vực nhằm giải quyết tranh chấp Biển Đông.
Biển Đông sẽ là đấu trường Mỹ-Trung
Vào đầu tháng 10 vừa qua, trong một diễn văn tại Singapore, đô đốc
Harry Harris, tư lệnh Bộ Chỉ Huy Thái Bình Dương của Mỹ, đã lên tiếng cho rằng kể
cả khi Washington thúc giục Bắc Kinh giúp đỡ trong vấn đề Bắc Triều Tiên, Mỹ
vẫn quy trách nhiệm cho Trung Quốc về những hành động vi phạm luật pháp và
chuẩn mực quốc tế.
Lãnh đạo quân sự Mỹ cao cấp nhất trong vùng nói rõ là Washington
muốn Bắc Kinh cố gắng nhiều hơn trong việc chấm dứt những hoạt động gây hấn tại
Biển Hoa Đông và Biển Đông, nơi mà Trung Quốc đang tăng cường sức mạnh quân sự
và củng cố các lợi thế địa lý nhằm áp đặt chủ quyền mặc nhiên trên các vùng
biển đảo đang tranh chấp.
Một nghiên cứu mới đây của RAND Corp, một định chế có liên hệ với
chính phủ Mỹ, đã đánh giá về nguy cơ xảy ra xung đột giữa Bắc Kinh và
Washington, và trên bảng xếp hạng những điểm nóng tiềm tàng, đã nâng Biển Đông
lên trên Đài Loan và ở ngay dưới bán đảo Triều Tiên.
Trong bối cảnh Lầu Năm Góc tiến hành những chiến dịch tuần tra bảo
vệ tự do hàng hải FONOPS một cách thường xuyên hơn, nhằm thách thức yêu sách
chủ quyền « quá đáng » của Trung
Quốc, một số nhà phân tích cho rằng Washington đang cố làm đối trọng với thế
thống trị càng lúc càng tăng của Bắc Kinh trong khu vực.
Ian Storey, chuyên gia về Biển Đông tại Viện Nghiên Cứu Đông Nam Á
ở Singapore, đã nhận định bi quan, cho rằng FONOPS chỉ là chiến thuật chứ không
phải là chiến lược, và những chuyến tuần tra bảo vệ tự do hàng hải do Mỹ tiến
hành không làm suy suyển chút nào kế hoạch của Trung Quốc về Biển Đông. Theo
ông : « Trung Quốc có dấu hiệu đang theo
đuổi một chiến lược được suy tính kỹ và dài hạn để giành lấy quyền thống trị
trên Biển Đông, trong khi Mỹ thì phản ứng bằng những động thái chiến thuật nhất
thời ».
Nghê Nhạc Hùng (Ni Lexiong), một chuyên gia về Hải Quân tại Đại Học
Thượng Hải, thì lại tố cáo Mỹ là bên gây sự : « Chừng nào mà các nước không cố ý
tiến tới và gây nên xung đột, thì mọi việc sẽ ổn... Vấn đề là một số nước, như
Mỹ, lại lấn tới và khuấy động mọi sự ».
Biển Đông: Trung Quốc thông báo đạt được một thỏa thuận với Việt
Nam
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (t) và ngoại trưởng Việt Nam
Phạm Bình Minh trước cuộc hội đàm tại Hà Nội ngày 02/11/2017.REUTERS/Kham
Ngày 03/11/2017, một quan chức Ngoại Giao Trung Quốc cho biết Bắc
Kinh và Hà Nội đã đạt được một đồng thuận trong việc quản lý tranh chấp ở Biển Đông
thông qua nhiều cuộc đối thoại hữu nghị. Thông tin được đưa ra trong bối cảnh
ngoại trưởng Vương Nghị vừa đến Hà Nội làm việc với các đồng nhiệm Việt Nam vào
tuần này.
Phát biểu trước chuyến công du tham dự thượng đỉnh APEC tại Đà
Nẵng của chủ tịch Tập Cận Bình, ông Trần Hiểu Đông (Chen Xiaodong), trợ lý
ngoại trưởng Trung Quốc cho biết các quan chức của hai nước đã có nhiều cuộc thảo
luận « sâu sắc, thẳng thắn » về
các vấn đề hàng hải và « đã đạt được một thỏa thuận quan
trọng » song ông không nêu chi tiết.
Ông cho biết thêm : « Cả hai bên duy trì nguyên tắc tham
khảo và đàm phán hữu nghị để cùng quản lý và kiểm soát các tranh chấp hàng hải
và bảo vệ hình ảnh phát triển quan hệ Việt-Trung, cũng như ổn định tại Biển
Đông ».
Về phía Việt Nam, trong một bản thông cáo ngày 02/11/2017, phó thủ
tướng Phạm Bình Minh cho biết, trong buổi làm việc với phái đoàn Trung Quốc, ông
đã đề nghị với ngoại trưởng Vương Nghị rằng hai nước giải quyết các tranh chấp
dựa trên đồng thuận và luật pháp quốc tế.
Sau khi tham dự thượng đỉnh APEC tại Đà Nẵng trong hai ngày
10-11/11, chủ tịch Tập Cận Bình sẽ thăm chính thức Việt Nam và Lào. Theo thứ
trưởng Ngoại Giao Trung Quốc Lý Bảo Đông (Li Baodong), mục đích chính của
chuyến công du là thúc đẩy môi trường mở cửa và hòa nhập để phát triển thương
mại và đầu tư trong vùng.
Vì căng thẳng tại Biển Đông, một cuộc gặp gỡ giữa ngoại trưởng hai
nước được dự kiến vào tháng 08/2017 bên lề một cuộc họp tại Manila, đã bị hủy.
Biển Đông: Trung Quốc hy vọng Mỹ « giúp đỡ,
không gây thêm vấn đề »
Hãng tin Reuters cho biết ông Trần Hiểu Đông cũng nhấn mạnh rằng
Trung Quốc và các nước Đông Nam Á sẵn sàng và có khả năng tự giải quyết tình
hình Biển Đông, ngầm nhắc đến Hoa Kỳ và những chuyến tuần tra của Hải Quân Mỹ trong
vùng biển này khiến Bắc Kinh tức giận.
Cũng trong ngày 03/11, phát biểu trước báo giới tại Bắc Kinh, thứ
trưởng Ngoại Giao Trung Quốc Trịnh Trạch Quang (Zheng Zeguang) hy vọng Hoa Kỳ
có thể « giúp đỡ, chứ không gây thêm vấn đề
» ở Biển Đông. Ông khẳng định : « Vấn đề tại Biển Đông không phải
là vấn đề giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ ».
__._,_.___
No comments:
Post a Comment