Thứ năm, 21/4/2016 | 15:23 GMT+7
'Quả tim lỗi' khiến tiêm kích Trung Quốc hụt hơi ở Biển Đông
Mang vẻ ngoài ấn tượng, tiêm kích J-11D Trung Quốc lại gắn động cơ
nhiều lỗi, khó giúp nó thích ứng với thời tiết khắc nghiệt ở Biển Đông.
Ngày 14/4, Việt
Nam đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ sau khi Trung Quốc có động thái "chưa
từng có tiền lệ", triển khai phi pháp tới 16 chiến đấu cơ J-11D ra đảo Phú
Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Giới quan sát cho
rằng việc Trung Quốc điều máy bay tiêm kích J-11D đến sân
bay trên đảo Phú Lâm là hành động nhằm phô trương sức
mạnh không quân của nước này, với mong muốn tiêm kích J-11D đóng vai
trò chính trong việc kiểm soát bầu trời biển Ðông.
Trong bài viết
gửi tới VnExpress, kỹ sư Trần Thắng, người từng tốt
nghiệp và làm việc lâu năm trong lĩnh vực thiết kế và lắp ráp động cơ máy bay
tại Mỹ, phân tích rằng J-11D là một loại máy bay quân sự hiện đại, nhưng khi
triển khai xuống Biển Đông, yếu tố "địa lợi" sẽ làm hạn chế rất nhiều
khả năng tác chiến của nó, khiến J-11D khó có thể thực hiện được việc kiểm soát
bầu trời.
Theo đó, Biển Đông là khu vực có điều kiện thời tiết rất khắc
nghiệt, dễ ảnh hưởng đến tính năng của các loại vũ khí, khí tài quân sự. Mùa
mưa bão từ tháng 8 đến tháng 11 là thời gian thử thách lớn đối với các chiến
đấu cơ, khi gió mạnh mang theo cát, đá, san hô, vỏ ốc bay trong không trung, có
thể ảnh hưởng lớn đến hoạt động của động cơ WS-10 của J-11D.
Kỹ sư Trần Thắng.
|
Hành trình phát triển động cơ WS-10
Ðộng cơ WS-10
trang bị trên chiến đấu cơ J-11D do Viện Nghiên cứu Động cơ hàng không
Thẩm Dương, thuộc Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc (AVIC) nghiên cứu từ năm 1986 với sự
chấp thuận của lãnh đạo cao nhất Trung Quốc. Bắc Kinh đã huy động hơn 21 nhà
máy và viện nghiên cứu để sản xuất động cơ này.
WS-10 được phát
triển từ động cơ CFM-56, mua lại của công ty GE (Mỹ), từng được
phát triển thành động cơ quân sự F101 để trang bị cho máy bay ném bom B-1
Lancer.
Kỹ sư Thắng cho rằng Trung Quốc không lựa chọn phát triển từ động
cơ AL-31F turbofan của Nga vì động cơ này không phải là sản phẩm được thiết kế
từ các phần mềm ứng dụng tân tiến trên máy tính. Trung Quốc không tìm ra được
chất liệu để thiết kế cánh quạt hoạt động ở nhiệt độ cao, chính vì thế cánh
quạt hay bị vỡ khi động cơ hoạt động.
Ðến năm 2015, sau
gần 30 năm phát triển và thử nghiệm, động cơ WS-10 chính thức đi vào hoạt động
trong không quân Trung Quốc.
Chiến
đấu cơ J-11D của Trung Quốc. Ảnh: Wikipedia.
|
Cùng thời gian đó, Trung Quốc mua 176 chiếc máy bay Su-27 và Su-30
từ Nga, nhờ đó, có thể tìm cách nghiên cứu, chế tạo chiếc máy bay nội địa của
mình.
Tháng 4/2015, lần đầu tiên Trung Quốc trình làng tiêm kích J-11D
trang bị hai động cơ WS-10, có thể bay xa 3.500 km và đạt tốc độ
2.500 km/h, được
xem là máy bay chiến đấu hiện đại nhất của nước này. Ngoài 100 chiếc J-11D, Trung Quốc
còn sản xuất một số dòng chiến đấu cơ khác như J-10, J-15, J-16.
Là bản sao của tiêm kích Su-27 Flanker (Nga), J-11D được phát
triển hiện đại để có thể sánh hàng với Su-35 của Nga và F-15C Eagle hoặc F/A 18E/F
Super Hornet của Mỹ.
Tuy có thiết kế
ấn tượng, chiếc J-11D lại không làm giới chức quân sự Trung Quốc hài lòng về
công nghệ động cơ máy bay, và các chuyên gia phương Tây cũng nhìn thấy vấn đề
này.
Trái tim lỗi
Trung Quốc có nhiều tiền và sẵn sàng chi tiêu để phát triển năng
lực quốc phòng. Trung Quốc cũng chấp nhận sao chép, làm nhái công nghệ từ nước
ngoài để rút ngắn thời gian phát triển, kỹ sư Trần Thắng nhận định.
Là một chuyên gia trong lĩnh vực động cơ máy bay, anh Thắng cho
rằng, về bản chất, động cơ WS-10 chính là sản phẩm của quá tình nghiên cứu mẫu và
thiết kế lại (reserve
engineered) từ động cơ CFM-56 của Mỹ.
Theo tính kỹ thuật, các kỹ sư Trung
Quốc có thể thiết kế được mô hình, nhưng lại không tìm ra chất liệu gốc và các
tính chất vật lý liên quan. Vì thế mô hình có thể hoạt động trong phòng thí
nghiệm nhưng ra đến sản phẩm lại bị hỏng do các cánh quạt bị gẫy ở nhiệt độ cao
và tốc độ quay lớn.
Chỉ một thời gian ngắn sau khi Trung Quốc loan báo lắp động cơ
"sản xuất nội địa" WS-10 cho tiêm kích J-11D, một loạt vấn đề kỹ
thuật xuất hiện, buộc họ phải liên tục điều chỉnh. Đến năm 2014, tại triển lãm
hàng không quốc tế Chu Hải, người phát ngôn của Viện nghiên cứu Hàng không 606
mới tuyên bố rằng "động cơ đã hoạt động đầy đủ và chín chắn".
Đồ
họa: Trần Thắng.
|
Kỹ sư Thắng cho hay quy trình sản xuất động cơ máy bay là sự kết
hợp 4 khâu chính: nghiên cứu, thiết kế, lắp ráp, thử nghiệm. Nền công nghệ sản xuất
động cơ máy bay cần có hàng nghìn kỹ sư xuất sắc và có kinh nghiệm. Dường như
Trung Quốc không có đầy đủ lực lượng kỹ sư và chuyên gia nghiên cứu để thiết kế
động cơ máy bay.
Theo Bộ Giáo dục Mỹ, trong năm 2015 có 305.000 học sinh và sinh
viên Trung Quốc theo học tại đây, trong đó có 20% sinh viên tham gia học ngành
kỹ sư. Tuy nhiên, ngành cơ khí
hàng không thuộc ngành đặc biệt, chỉ dành cho công dân Mỹ làm việc, và có thể
các công ty hàng không tại Anh và Pháp cũng áp dụng chính sách tương tự.
Chính
vì thế, sinh viên Trung Quốc không có nhiều kinh nghiệm làm việc trong ngành hàng
không trước khi trở về nước, khiến động cơ WS-10 không được thiết kế hoàn hảo. Theo tác giả Dave Majumdar
viết trên tờ The National Interest ngày 29/10/2015, động cơ WS-10
chính là "gót chân Asin" của chiếc tiêm kích J-11D.
Ðộng cơ máy bay giống như trái tim con người, một khi trái tim
không khỏe thì chiếc máy bay không thể nào phô trương được sức mạnh của nó. Ðiều
này cũng có nghĩa trong vòng 10 năm tới, những chiếc máy bay J-11D với động cơ
"made in China" khó có thể bay thoải mái trên bầu trời Biển Đông,
theo anh Thắng.
Trần Thắng
__._,_.___
No comments:
Post a Comment