Sunday 3 August 2014

Lời nói và hành động của nhà lãnh đạo


Lời nói và hành động của nhà lãnh đạo 

Tình Hình Biển Đông Mới Nhất: Trung Quốc mưu đồ độc chiếm toàn bộ Biển Đông vào 2020


Nam Nguyên, phóng viên RFA
2014-08-01

  • In trang này
  • Chia sẻ
  • Ý kiến của Bạn
  • Email
namnguyen_08012014.mp3 
Buổi làm việc của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tại Hà Nội hôm 29/7/2014.
Courtesy chinhphu.vn





Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa có phát biểu được cho là khác thường khi ông nói chính phủ muốn lắng nghe thật nhiều phản biện từ mọi giới.

Sẽ thực hiện trong thực tế?

“Chính phủ cho rằng phản biện khoa học, tranh luận, thảo luận dân chủ là những cách thức để đi đến chân lý, là cơ sở cho những quyết sách khoa học và đúng đắn.” Tuyên bố của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào chiều ngày 29/7 trong buổi làm việc với Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam ở Hà Nội làm cho người nghe liên tưởng tới giáo khoa chính trị học ở phương Tây.

Nếu Chính phủ Việt Nam thực hiện những gì mà người đứng đầu phát biểu với các nhà khoa học chuyên gia như vừa nêu, thì Việt Nam chắc hẳn đã có vị trí cao trên thế giới.

Phó Giáo sư Hồ Uy Liêm, nguyên Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam từ Hà Nội nhận định:

Một đất nước phát triển lành mạnh là phải có sự đóng góp của người dân vào việc xây dựng các chính sách phát triển, các chương trình dự án phát triển, đặc biệt của giới trí thức. 

-PGS Hồ Uy Liêm

“Tôi nghĩ rằng, một đất nước phát triển lành mạnh là phải có sự đóng góp của người dân vào việc xây dựng các chính sách phát triển, các chương trình dự án phát triển, đặc biệt của giới trí thức. Lâu nay câu chuyện đóng góp ấy chưa thật là nhiều nhất là hoạt động tư vấn phản biện giám định xã hội, tuy có nhưng chưa thật là nhiều. Bây giờ thủ tướng nói như vậy, hy vọng chuyện Thủ tướng khẳng định sẽ được thực hiện trong thực tế.”

Phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ngày 29/7/2014 không giống như tinh thần quyết định 97 mà ông ký và ban hành vào năm 2009, nhằm quản lý chặt chẽ các ý kiến phản biện. Trước và sau Quyết định 97 cho đến nay, Chính phủ Việt Nam chưa bao giờ cho phép chứ chưa nói đến lắng nghe và tiếp thu những phản biện có tính cách độc lập xuất phát từ những tổ chức nghiên cứu độc lập. Chính vì vậy Viện Nghiên cứu phát triển IDS, một tổ chức nghiên cứu chính sách qui tụ nhiều nhà khoa học, chuyên gia hàng đầu của Việt Nam đã phải tự giải thể. Thật ra Chính phủ không đóng cửa Viện Nghiên cứu phát triển IDS do TS Nguyễn Quang A và Giáo sư Hoàng Tụy lãnh đạo. Nhưng nếu Viện này tiếp tục hoạt động, không tự giải thể, thì sẽ không còn mang tính nghiên cứu phản biện độc lập nữa.

Nhà báo Phạm Thành chủ blog Bà đầm xòe từ Hà Nội nhận định:
“Ông Thủ tướng có lẽ rơi vào cái thế bị kẹt trên nhiều phương diện thì ông lại đưa ra cái ý thế thôi. Tôi không tin rằng lời nói của ông ấy đi đôi với việc làm. Trong Thông điệp đầu năm ông ấy nhấn mạnh việc đổi mới thể chế, nói những câu rất hùng hồn như người dân có quyền làm tất cả những gì mà luật pháp không cấm, cái đó rất hạp với lòng dân. Đến bây giờ ông lại kêu gọi cái phản biện. Những lời nói của ông ta rất là hay chứ thực tế xã hội Việt Nam để thay đổi theo hướng đó mà ông ấy nhúng tay vào trực tiếp để làm, nổ tiếng máy đầu tiên để khởi động thì ông ấy chưa làm bất kỳ một điều gì hết.”

Hy vọng Đảng sẽ lắng nghe?

Trên công trường nhà máy Bauxit Nhân Cơ, Đăk Nông. Photo courtesy of boxitvn

Theo dõi thời sự Việt Nam, cũng có lúc dư luận báo chí sôi nổi với các phản biện, điển hình là vấn đề khai thác bauxite Tây nguyên hay vấn đề phát triển thủy điện ồ ạt. Nhưng thực tế các tiếng nói phản biện không được lắng nghe một cách nghiêm túc, phải đến khi những dự án bauxite tự thân bộc lộ những hiểm họa không thể che dấu thì lúc đó Chính phủ mới có một vài điều chỉnh. Hoặc sự phát triển thủy điện bậc thang ở miền Trung lợi bất cập hại, các phản biện nghiêm túc bị đè bẹp bởi lợi ích nhóm. Khi vấn đề phát triển thủy điện được xét lại, thì những công trình hiện hữu đã là họa lớn cho người dân ở vùng hạ du với những trận lũ kinh hoàng.

Phó Giáo sư Hồ Uy Liêm nhận định:
“Phải nói là lâu nay, ý kiến tâm huyết của nhiều nhà khoa học có trình độ cũng chưa thực sự được lắng nghe và nhất là chưa có sự đối thoại. Nếu với sự khẳng định của Thủ tướng, hoạt động tư vấn phản biện giám định của xã hội nói chung và đặc biệt của giới trí thức mà phát triển điều ấy ra được thì rất tốt.”

Nếu với sự khẳng định của Thủ tướng, hoạt động tư vấn phản biện giám định của xã hội nói chung và đặc biệt của giới trí thức mà phát triển điều ấy ra được thì rất tốt.
-PGS Hồ Uy Liêm

Trong buổi làm việc với Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam ở Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kêu gọi các nhà khoa học tham gia tư vấn, đánh giá các dự án hết sức quan trọng như tổng kết 30 năm đổi mới; chuẩn bị các văn kiện của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 12…

Đáp câu hỏi về khả năng đổi mới mang tính đột phá của Đảng Cộng sản Việt Nam nhân Đại hội Đảng lần thứ 12 năm 2016, đặc biệt trong bối cảnh chủ quyền đất nước bị phương Bắc đe dọa. Phó Giáo sư Hồ Uy Liêm nhận định:
“Tình hình bây giờ bức xúc cả trong đối nội lẫn đối ngoại, tôi nghĩ là nếu có sự đổi mới là rất tốt, chúng tôi hy vọng là sẽ có sự đổi mới về hướng tích cực. Nếu không đổi mới tất nhiên phát triển kinh tế xã hội sẽ khó khăn hơn, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế sẽ yếu hơn. Nước mình có mạnh thì thực sự mới bảo vệ được chủ quyền. Chứ còn chỉ có tuyên bố không thì không ăn thua, bởi vậy muốn mạnh thì phải đổi mới, làm sao tăng trưởng phát triển, làm sao hiệu quả phát triển cao, nền kinh tế xã hội càng ngày càng mạnh lên thì khả năng tăng cường an ninh quốc phòng của đất nước và bảo vệ chủ quyền biển đảo lãnh thổ nói chung sẽ được chắc chắn hơn, bền vững hơn.”

Phó Giáo sư Hồ Uy Liêm nhấn mạnh rằng ông là một trong 61 đảng viên vừa gởi thư ngỏ cho Ban chấp hành Trung ương Đảng và toàn thể đảng viên với quan điểm rõ rệt. Đó là kêu gọi Đảng từ bỏ đường lối sai lầm về xây dựng chủ nghĩa xã hội chuyển hẳn sang đường lối dân tộc và dân chủ, chuyển đổi ôn hòa từ thể chế toàn trị sang dân chủ để tránh cho đất nước khỏi suy vong. Phó Giáo sư Hồ Uy Liêm bày tỏ hy vọng Đảng và Nhà nước sẽ lắng nghe những ý kiến này.


Nhân bức thư ngỏ của 61 đảng viên kỳ cựu Đảng Cộng sản Việt Nam: dân chủ trong Đảng với chọn lựa gì?

Nam Dao

Bức thư ngỏ của 61 vị đảng viên là một động viên rất lớn cho những người đang đau đáu âu lo về sự tồn vong của dân tộc Việt Nam trước nguy cơ xâm lăng phương Bắc. Bức thư kêu gọi thể hiện dân chủ trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam trước khi tiến hành Đại hội XII của Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 2006. Trong ý nghĩa dân chủ như cơ chế cho phép từng thành viên tiến tới một quyết định chung, đầu tiên là phải hỏi họ có những chọn lựa nào. Quyết định có tác động xã hội rộng khắp, sâu xa, cao nhất là thể chế chính trị một đất nước. Chọn lựa gì là câu hỏi buộc phải đề xuất minh bạch. Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, một đảng lãnh đạo theo Hiến Pháp 2013, phải chọn lựa giữa hai giải pháp đối cực: 

1- Thể chế dân chủ pháp trị (hệ luận là Thoát Trung, dứt khoát không mô phỏng chế độ chính trị Trung Quốc) và 2- Tiếp tục thể chế độc quyền đảng trị, giải pháp có thể gọi là Thuộc Trung, tái lập Việt Nam ở cấp quận huyện của xã hội Trung Quốc với tất cả những hệ lụy lệ thuộc về văn hóa, chính trị, kinh tế và quân sự, ngoại giao.

Bức thư ngỏ kêu gọi giải pháp 1: những đảng viên và những thành viên khác trong xã hội nếu chia sẻ giải pháp này phải tiếp sức bằng những thảo luận về phương cách Thoát Trung. Lấy một thí dụ về kinh tế: giảm lệ thuộc Trung Quốc bằng cách tìm nguồn nhập khẩu mới (từ những nước ASEAN chẳng hạn) và thay dần nhập khẩu (import- substitution) những nguyên vật liệu (da giày, vải vóc, phụ liệu trong công nghiệp nhẹ…); kiểm soát việc nhập cư nguồn lao động từ Trung Quốc và thay thế những người nhập cư trái phép; hủy bỏ hoặc thương lượng lại những dự án Trung Quốc trúng thầu nhưng đình đốn triển khai; tìm phương án bảo vệ nông sản phẩm bị thương lái Trung Quốc lũng đoạn… 

Xin nhắc ý Đức Thánh Trần 6 thế kỷ trước: “…nếu chúng ào ạt vào thì không sợ. Nhưng sợ nhất là chúng từng bước xâm lấn, như tằm ăn dâu…’’. Mười năm nay tằm vào gặm dâu từ Bắc chí Nam, nhả bùa tham nhũng, bằng mọi thủ đoạn quận huyện hóa nền kinh tế Việt Nam.

Giải pháp Thuộc Trung đã dẫn xã hội Việt Nam đến đâu? Có phải là đến tình trạng hiện tại với một nền kinh tế oèo oặt không hiệu quả, tham nhũng tràn lan, đạo đức suy thoái, xã hội gần như mất định hướng, khiếp nhược trước họa xâm lăng, đối ngoại không nguyên tắc làm mất lòng tin của nhiều đối tác có khả năng là bạn trong thế giới hội nhập toàn cầu hiện nay?

 Mặt khác, và rất quan trọng, là chính nền kinh tế Trung Quốc hiện đang chênh vênh, bong bóng bất động sản có thể bùng nổ (40% xây dựng tồn đọng không ai mua) kéo theo sự sụp đổ của nhiều ngân hàng ăm ắp nợ xấu. Tiếng là giàu (khi chỉ nhìn GDP, hiện là một khái niệm gây tranh cãi), nhưng Trung Quốc thực sự không có miếng: những sản phẩm công nghệ cao như Iphone làm ra, bán khoảng 200 USD một đơn vị thì Trung Quốc chỉ thu về được 7 USD chi phí cho lắp ráp, phần còn lại là tiền mua những linh kiện về bộ nhớ, hình ảnh, v.v. từ Âu-Mỹ.

 Đây chỉ là một thí dụ trong rất nhiều gợi ra để nói cho ngay, kinh tế Trung Quốc chủ yếu vẫn còn là kinh tế gia công. Hiện lương lao động Trung Quốc tăng, nhiều doanh nghiệp từ từ chuyển khỏi Trung Quốc đến những nơi lao động rẻ, nạn thất nghiệp tạo áp lực trên phân bố lợi tức vốn rất bất bình đẳng (1% ngườigiàu kiểm soát gần 30% GDP) và có thể gây bạo loạn ở một số địa phương phía Bắc và Tây Bắc… Mô phỏng mô hình kinh tế Trung Quốc sẽ đưa Việt Nam đến vựcbờ một sụp đổ trong tương lai không mấy xa.
Về những mặt văn hoá, quân sự, ngoạo giao, thiển nghĩ các nhân sĩ và chuyên gia uy tín trong nước cũng như hải ngoại cùng nhau nói tiếng nói trung thực nay là chuyện gấp rút phải làm. Trong thời đại Internet, những người theo giải pháp 2 buộc phải lên tiếng. Và trước toàn dân, xin nhắc “Khôn không qua lẽ, khoẻ chẳng qua lời’’. Những phản biện trong một thế giới đa nguyên với thông tin mở sẽ là một cách vừa chấn dân khí, vừa mở dân trí. Với một lực lượng “dư luận viên” khá đông đảo, chắc chắn giải pháp 2 sẽ được một giàn hòa tấu tung hô với mọi cung nhịp rôm rả.

Cuộc luận chiến giữa hai giải pháp cho phép những đảng viên ở mọi cấp cơ sở, từ những Bộ, Ban, Ngành cho đến các địa phương, tiếp cận với lý lẽ, sai trái, và từ đó chọn lựa giải pháp của mình. Xin nhớ, những đảng viên này sẽ bầu Đại biểu, và những người này sẽ cùng những ủy viên Trung ương khóa XI bầu ra ủy viên Trung ương khóa XII. 

Ngay chuyện bầu những người đại biểu này cũng không nên áp đặt mệnh lệnh, phải tôn trọng tính dân chủ, để mỗi thành viên tự mình quyết định trên cơ sởlợi hại của sự lựa chọn giữa hai giải pháp 1 và 2 nói trên. Có thể trước Đại hội XII Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị Trung ương bàn về quan hệ Việt Nam -Trung Quốc. Nhân dân hẳn hết lòng mong mỏi trong hội nghị này nguyên tắc dân chủ cũng sẽ được tuân thủ.

Tình thế đất nước trước sự xâm lấn lãnh thổ lãnh hải Việt Nam do Trung Quốc mưu đồ từ thời Hội nghị Thành Đô khiến lòng yêu nước của nhiều tầng lớp nhân dân sôi sục. Bức thư ngỏ của 61 đảng viên kỳ cựu là một bước tích cực, cần nhưng ai cũng rõ là chưa đủ. Trong số những nhà bình luận, có người cho rằng bức thư vẫn nặng tâm thế kiến nghị “xin, cho’’ hoà hoãn, có người bảo bức thư khôngthực tiễn, chỉ là tiếng kêu suông của một bầy chim trong nắng quái chiều tà.

Nhưng còn nắng, cứ nắng.

Còn kêu được, cứ kêu.
Nếu không đến đâu thì chỉ còn một kết luận, như Yeltsin đã làm ở Mạc Tư Khoa vào tháng 12 năm 1991 gần ¼ thế kỷ trước.





N. D.

No comments:

Post a Comment