Saturday, 3 January 2015

GDVN – Quan hệ chiến lược Việt-Mỹ lớn hơn sẽ làm đảo lộn tham vọng Trung Quốc



GDVN – Quan hệ chiến lược Việt-Mỹ lớn hơn sẽ làm đảo lộn tham vọng Trung Quốc

(GDVN) – Mt tái lp quan h chiến lược rng ln hơn gia M vi Vit Nam chc chn s làm đo ln (tham vng ca) Trung Quc thiết lp trt t an ninh mi châu Á.

Giáo sư Carl Thayer, ảnh: Talk Vietnam
The Diplomat ngày 22/7 dn phân tích ca giáo sư Carl Thayer cho rng có th Trung Quc đã “đánh đòn ph đu v mt ngoi giao khi dch chuyn giàn khoan 981 khi vùng bin tranh chp vi Vit Nam, mà thc tế là vùng đc quyn kinh tế, thm lc đa ca Vit Nam và hoàn toàn không có tranh chp PV.

Cuc khng hong 981 đã to ra khong cách gia Vit Nam và Trung Quc, đi vi Vit Nam vic Bc Kinh dch chuyn giàn khoan 981 sm hơn thi hn tuyên b 1 tháng vào thi đim này là đng thái xung thang ca Bc Kinh đ sa cha quan h đang xu đi vi láng ging.

Theo truyn thng, quan h Vit Trung được gi tương đi n đnh bi mi quan h gia 2 đng cm quyn, còn quan h Vit M đã dn dn được m rng sau 19 năm thiết lp. Cuc khng hong 981 là khúc do đu quan trng đi vi Washington trong khu vc Đông Nam Á mà nếu biết tn dng, Hoa K s có thêm nhiu bn bè châu Á Thái Bình Dương.
Ông Carl Thayer nhn mnh, dư lun Vit Nam va qua sau khng hong giàn khoan 981 ng h mi quan h gn gũi hơn gia Vit Nam vi Hoa K hơn là vi Trung Quc. Dù hot đng ca các doanh nghip nước ngoài đã được khôi phc như thương l khi Bc Kinh có thành công nht đnh trong các hot đng chp vá ngoi giao vi láng ging, s khong d dàng xóa b mi ngoài nghi chiến lược đi vi Trung Quc t phía người Vit Nam.

Giáo sư người Úc cho rng, nhiu lãnh đo cao cp ca Đng xem li ích quc gia, dân tc quan trng hơn tt c. H coi h thng các mi quan h đi tác hp tác chiến lược toàn din vi Trung Quc đang trong trng thái b (Bc Kinh) phá hy. Trong khi đó mt đi tác toàn din như Hoa K đã làm nhiu hơn đ h tr Vit Nam bo v ch quyn so vi Nga vn được lit kê v trí s 2 trong h thng phân cp là mt đi tác chiến lược toàn din.

Tt c điu này cho thy khúc do vào thi đim này nên đến t phía Vit Nam. Không lâu trước khi xy ra khng hong giàn khoan 981, Th tướng Nguyn Tn Dũng đã s dng đi thoi an ninh Shangri-la ti Singapore đ kêu gi mt vai trò ln hơn ca M trong khu vc và điu hòa căng thng Bin Đông.

“S không có quc gia nào trong khu vc phn đi s tham gia chiến lược ca các cường quc ngoài khu vc nếu s tham gia như vy nhm mc đích tăng cường hp tác vì hòa bình, n đnh và phát trin. Chúng tôi đc bit chú trng đến vai trò ca mt Trung Quc đang mnh lên và Hoa K, mt sc mnh Thái Bình Dương, phát biu ca Th tướng Nguyn Tn Dũng ti Shangri-la được The Diplomat trích dn, nhn mnh tính hp pháp nh hưởng ca M Thái Bình Dương.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh.
Thc trng hp tác quân s gia Hoa K và Vit Nam cũng đang dn phát trin. Tàu M đã ghé thăm các căn c quân s Vit Nam, trong đó có cng Đà Nng và Cam Ranh. Mc dù vn còn nhng rào cn trong quan h quân s Vit M như vic Hoa K duy trì lnh cm vn bán vũ khí sát thương cho Vit Nam, nhưng bên ngoài vn đ quân s vn còn rt nhiu lĩnh vc hp tác.

Đi tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) là mt ví d, được xem như con đường rt ha hn mà Vit Nam có th gim thiu nguy cơ b b rơi bi nn kinh tế Trung Quc. TPP s cung cp cho Vit Nam cơ hi tiếp cn thương mi ưu đãi vi 11 quc gia khác dc theo b Thái Bình Dương, đó là mt li ích kinh tế có tim năng rt ln.

Theo The Diplomat, Hoa Kỳ không nên ch đơn thun nhm vào vic chiếm được cm tình ca Vit Nam trước nhng hành đng khiêu khích ca Trung Quc, thay vào đó cn phi chng minh giá tr ca h đi vi Vit Nam. Cách tt nht đ làm điu này là giúp Vit Nam thoát khi s ph thuc kinh tế vào Trung Quc. TPP là mt cách tuyt vi đ làm điu này.
Tng kim ngch thương mi song phương Vit-M năm 2012 đt mc trên 20 t USD vào năm 2012, tăng 13 ln k t khi Hoa K m rng quy chế bình thường hóa thương mi vi Vit nam vào năm 2001.

Mt tái lp quan h chiến lược rng ln hơn gia M vi Vit Nam chc chn s làm đo ln (tham vng ca) Trung Quc thiết lp trt t an ninh mi châu Á gt Hoa K ra khi khu vc như ông Tp Cn Bình kêu gi.

Ngoi trưởng John Kerry đã nói vi Dương Khiết Trì trong cuc Đi thoi Kinh tế chiến lược M-Trung gn đây rng, M có kế hoch duy trì quan h vi mt s đng minh và đi tác trong khu vc châu Á Thái Bình Dương, bt chp mi nghi ngi t Trung Quc.

Trong khi đó t Thi báo Hoàn Cu đã bôi nh Vit Nam đang nhy múa gia kh năng liên minh vi M và (cái gi là) tình huynh đ vi Trung Quc. Thi báo Hoàn Cu cao ging lên lp rng, s không phi khôn ngoan nếu Vit Nam tham gia 1 liên minh vi Hoa Kỳ vi mt s nhit tình bm sinh đ thúc đy nn dân ch phương Tây, ng h các giá tr phương Tây như nhân quyn và t do.

Thi báo Hoàn Cu cho rng, đi vi Vit Nam 1 năm trước đây vic la chn không h d dàng so vi sau khi xy ra khng hong giàn khoan 981 vi Trung Quc. T báo này thm chí tuyên truyn xuyên tc rng, câu nói quá gn Trung Quc thì mt nước, quá thân M thì mt Đng đ da dm, la phnh Vit Nam rng s mt nhiu hơn được khi ng theo Hoa K.
Vit Nam là mt nước đc lp có ch quyn, thc hin chính sách đi ngoi rng m, đa phương hóa đa dng hóa các mi quan h trên cơ s bình đng, tôn trng đc lp ch quyn, không can thip vào công vic ni b ca nhau. Do đó dù có là nước láng ging ln bên cnh, nhưng mt khi Trung Quc nhăm nhe xâm phm ch quyn ca Vit Nam thì người Vit quyết đng dy đ bo v ch quyn, quyn và li ích hp pháp ca mình bng các bin pháp hòa bình, trên cơ s lut pháp quc tế ch không phi ng hay theo bên nào chng li bên nào PV.


Mỹ có thể giúp tăng cường sức mạnh cho hải quân Việt Nam

Tham mưu trưởng Liên Quân Hoa Kỳ Martin Dempsey duyệt hàng quân trong buổi lễ chào đón tại Bộ Quốc phòng ở Hà Nội, ngày 14/8/2014.
Tham mưu trưởng Liên Quân Hoa K Martin Dempsey duyt hàng quân trong bui l chào đón ti B Quc phòng Hà Ni, ngày 14/8/2014.

Hoa Kỳ có th giúp tăng cường sc mnh cho hi quân Vit Nam nếu lnh cm bán vũ khí sát thương ca Washington cho Hà Ni được d b, theo li quan chc quân đi cao cp nht ca M đến thăm Vit Nam sau nhiu thp niên qua.

Phát biu cui tun qua nhân chuyến công du 4 ngày sang Vit Nam đ tho lun v các kh năng tăng cường hp tác quân s gia hai nước Vit-M, Đi tướng Martin Dempsey, Ch tch Hi đng Tham mưu trưởng liên quân Hoa K, cho hay trong thi gian gn, Washington s bàn v vic nên hay không b lnh cm bán vũ khí cho Vit Nam do các quan ngi v nhân quyn.

Đi tướng Dempsey nhn mnh hàng hi là quan tâm chung ln nht hin nay và và ông s khuyến ngh M nên bt đu t lĩnh vc đó nếu lnh cm được tháo d. Và vic này, vn theo li ông, có th bao gm các h tr v hot đng tình báo, giám sát, thiết b do thám, hay thm chí là trang b mt s loi vũ khí mà hm đi Vit Nam chưa có.
Ông Dempsey nói ông không yêu cu Vit Nam phi chn làm bn ca M hay ca Trung Quc.

Ông khng đnh dù không đng v bên nào trong các tranh chp ch quyn nhưng Hoa K rt quan tâm đến các bin pháp gii quyết.

Đi tướng Dempsey nhn mnh các bin pháp đó phi ôn hòa, không dùng võ lc và rng Hoa K khuyến khích các đi tác ASEAN hướng ti gii pháp đa phương trong vn đ an ninh hàng hi.

Lãnh đo Hi đng Tham mưu trưởng liên quân Hoa K cũng cho biết thêm rng đáng tiếc là Bc Kinh đã không chp nhn đ xut ca Philippines được M hu thun yêu cu ngưng các hot đng khiêu khích Bin Đông.
Ông nói Hoa Kỳ nhìn vn đ theo khía cnh khu vc, ch không phi t khía cnh tng quc gia và đang làm vic theo tinh thn đó.

Trong chuy
ến thăm đu tiên ca Ch tch ban Tham mưu liên quân Hoa K ti Vit Nam k t năm 1971 ti nay, ông Dempsey đã đi thăm Hà Ni, Đà Nng, và Sài Gòn.
Dod News dn li ông Dempsey nói rng Hoa K mong mun tr thành đi tác vi mt nước Vit Nam hùng cường, đc lp, và thnh vượng.

Theo Đi tướng Dempsey, Vit Nam có tm quan trng đa-chiến lược trong khu vc, là nn kinh tế đc đáo và quan trng xếp hàng th 13 trên thế gii, và là bàn đp bước vào vùng n Đ-Thái Bình Dương.

Vit Nam tr nên quan trng đi vi Washington trong bi cnh Hoa K và Trung Quc ngày càng t ra bt hòa v vn đ Bin Đông, mt trong nhng hi l quan trng nht thế gii.
Tm quan trng thiết yếu ca Vit Nam nh vào v trí chiến lược giáp ranh Trung Quc, mt nn dân s gn 100 triu dân, và vùng duyên hi tri dài trên Bin Đông.

Ông Dempsey nói Hoa Kỳ cn mt s ci thin vng chc trong mi quan h vi quân đi Vit Nam và rng có kh năng lnh cm bán vũ khí cho Vit Nam s được d b trước khi Washington tho lun v các thiết b quân s có th cp cho Vit Nam, có phn chc đa s s trong lĩnh vc giám sát hàng hi.

Trước chuyến thăm ca Đi tướng Dempsey, thượng ngh sĩ M có nhiu nh hưởng John McCain đã ghé Hà Ni trong tháng này và tuyên b rng đã ti lúc phi có nhng thay đi v lnh cm vn vũ khí đi vi Hà Ni đ Hoa K có th giúp tăng cường kh năng quc phòng ca Vit Nam.

Trung Quc nhiu ln khuyến cáo M ch can thip vào các tranh cãi bin đo Bin Đông.
Bc Kinh mt mc đòi gii quyết tranh chp ch quyn tay đôi vi tng nước có liên quan và nht đnh phn đi các n lc quc tế hóa hay đa phương hóa vn đ Bin Đông.

Ngun: DoD News, AFP, New York Times



No comments:

Post a Comment